Posted on

Het geluk op onverwachte plekken

Laatst had ik een exclusieve verzorging door twee vrouwen op locatie. Eerst ontvingen ze me zeer vriendelijk, ze gaven aan dat ik mocht liggen en dat ik alles verder aan hen mocht overlaten. Het kostte slechts 700 euro. Ja, ik kan iedereen een wortelkanaalbehandeling aanraden.

Deze behandeling staat bekend als vreselijk, maar ik heb geprobeerd het geluk -in de twee uur dat het duurt- te zoeken door een drietal erkende geluktechnieken te gebruiken.

Ik besloot allereerst mijn situatie niet te vergelijken met mensen die het beter hadden dan ik. Ik besloot bijvoorbeeld niet te gaan denken aan de mensen die op dat moment massaal op een terras zaten en genoten van een paar biertjes in de uitbundige zon.

Een gelukstechniek is juist om je vergelijken met de mensen die het minder goed hebben dan jij. Daarom begon ik te denken aan iemand die op datzelfde moment ergens in Nederland aan het wachtten was op zijn of haar euthanasie.  Alleen had ik eerder dat weekend gelezen in een tijdschrift dat mensen vaak juist reikhalzend uitkijken naar hun euthanasie. “ah daar komt de dood,” zo was de dienstdoende arts enthousiast begroet. Als ik het zo bekeek hadden deze mensen het dan slechter of beter dan ik? Het zijn zo van die vragen die eventjes bij je opkomen, als je een kwartier onderweg bent in een wortelkanaal. Maar het woord dat telkens bij me op bleef komen was ongemakkelijk niet gelukkig. 

Ik had op dat moment een cofferdam in mijn mond. Dit is een soort minitent, die om je kies wordt geklemd, zodat de bacteriën er niet bij kunnen. Het was confronterend om me te voelen als een camping.  Na een half uur met die dam in mijn mond voelde ik me als het LowLandsterrein op de derde dag. Ik wilde weg, maar ik moest nog anderhalf uur!  

Ik probeerde de gelukstechniek van tel uw zegeningen: wees dankbaar voor wat je hebt. In mijn hoofd bedankte ik in het wilde weg.  Dus dank dat ik die torenhoge rekening straks überhaupt kan betalen! Wat doe je met je kiespijn als je dat niet kan doen?  Dank ook voor de lieve endodontologe, een vrouw van eind vijftig die een volgens mij een jarenlange opleiding had gevolgd om zeer nauwkeurig de wortels van mijn kies open te kunnen boren, en met ragers er in te raggen om mij van mijn kiespijn af te helpen. Dank! Maar ik voelde me zo liggend in die tandartsstoel nog steeds niet gelukkiger. Nog een uurtje te gaan.

Laatste gelukstechniek dan maar: stel een doel en haal hem.  Mijn doel was om van de kiespijn af te komen. Na twee uur met mijn mond wagenwijd open te hebben gezeten, zei de endodontologe eindelijk: “Het is klaar hoor.” Ik slaakte een zucht van verlichting. “Is het doel bereikt mevrouw?” “Ik denk het wel, antwoordde ze, maar echt zekerheid hebben we pas over een jaar. Komt u dan maar weer eens langs.”

“Een jaar,” mompelde ik teleurgesteld,  “nou ja, dank u wel voor al uw moeite.” Aangeslagen ging ik naar huis.

Posted on

Alles is mimese

Tot mijn stomme verbazing was het nergens meer te krijgen: quinoa. Uitverkocht! Sinds enkele jaren eet ik met regelmaat deze supervoedzame graansoort na een gouden tip van Maarten ’t Hart in zijn Dovemansorendieet. Maar tegenwoordig blijk ik niet de enige! Vooral hip Amsterdam is verknocht geraakt aan de Inca-korrel. Het is een rage, een hype en een typisch geval van MIMESE: mensen apen elkaar na in dingen waarvan ze denken dat de ander beter af is. Vaak onbewust en niet wetend dat het de grootste vijand is van een gelukkig leven.

Een bekende variant is de mimetische begeerte, alles willen hebben wat de ander heeft. Dit begint al vroeg op het schoolplein waar kinderen elkaars merk gympjes kopiëren en het eindigt met volwassenen die verlangen naar de smartphone van de ander, dat reisje (ben je nog niet in Rio geweest?) of zelfs een bepaald model rollator.

Mimetische begeerte maakt ongelukkig, omdat je niet in alle gevallen kan hebben (die vrouw, die roem, dat geld) wat een ander heeft. Het is onbereikbaar, je hebt de talenten er niet voor of soms is de wereld gewoon niet eerlijk…

Natuurlijk zijn er graaiers die toch pakken wat ze pakken kunnen, maar zij betalen onvermijdelijk een prijs voor hun hebzucht (gevangenisstraffen, arbeidsconflicten, echtscheidingen). Mensen die beroemd willen worden, maar geen talent hebben, zie je vaak genoeg schutteren in tv-shows. En hoe gedraag je je als jouw buurman wel wint in de Postcodeloterij? Jaloezie is overal.

Een tegengif voor mimese is noodzakelijk. Gelukkig denken mensen daar al eeuwen over na:

  1. Stop met het maken van vergelijkingen. Volgens filosoof Bertrand Russell is deze gewoonte een fatale voor het geluk van de mensheid. Je hoeft toch niet altijd te kijken of iemand anders het beter heeft dan jij?
  2. Als je dat dan toch wil doen, varieer dan in invalshoeken. Doe het eens met iemand die het minder goed heeft dan jij. Als jij jaloers bent op je collega die een tablet heeft gekregen, draai je dan om en glimlach om de persoon die nog steeds rondloopt met het gratis prehistorische Postbank mobieltje uit 2001 (ik zie ze nog steeds!).
  3. Het klinkt evangelisch, maar wees blij en dankbaar met wat je hebt. Is je eigen vriend, werk of leven nu echt zo slecht? Kijk eens objectief en dank wie dan ook op je blote knieën dat het er is, dat je überhaupt een partner, een baan of een uitkering hebt. Dankbare mensen zijn wetenschappelijk bewezen gelukkiger.
  4. Zet je jaloezie om in bewondering. Als jij denkt, “hoe heeft die lelijke vent, die knappe vrouw gekregen?,” word dan niet jaloers, maar stap op hem af en complimenteer hem. “Hoe heb je dat in godsnaam voor elkaar gekregen? Heb je misschien tips voor mij?” Dit kun je ook doen met succesvolle en beroemde mensen. Interview ze en doe hetzelfde als zij of beter! De hele Romeinse en Japanse succeseconomie was gebaseerd op dit principe: imiteren en verbeteren.

Dat laatste brengt ons weer terug bij mimese. Het elkaar na doen, heeft ook goede kanten. Vanuit de evolutie is die drang er niet voor niets. Goede ideeën en uitvindingen verdienen navolging. Mimese, een woord dat heerlijk klinkt, ik las het zo vaak de laatste tijd dat ik, nippend aan een quinoa-shake, er ook over wilde schrijven…