Aardbeien, slagroom en Roger Federer

Maagdelijke witte kleding, gemillimeterd gras en aardbeien met slagroom, het heilige toernooi van Wimbledon is begonnen. Ook al houd je niet van tennis, er is een reden om deze week tv te kijken: Roger Federer.

Het blad Newsweek Europe noemt hem de voortreffelijkste actieve atleet van deze tijd –voor voetballer Lionel Messi of basketballer Lebron James. De schrijver David Foster Wallace beschreef het kijken naar Federer overtuigend als een mysterieuze en metafysische ervaring.

Waarom?

In februari 2003 stroomt de Gelredome in Arnhem vol voor de tenniswedstrijd Nederland-Zwitserland. Ons land is dan een tennisnatie van formaat. Door geluk belanden een goede vriend en ik op rij 1 van het stadion. Vlak voor onze neus ontvouwt zich een drama. Ene Roger Federer maakt tot grote ontsteltenis van de duizenden Oranjesupporters korte metten met de Nederlandse held Raemon Sluiter.

Maar ik voel geen teleurstelling. Regelmatig kijken mijn vriend en ik elkaar sprakeloos aan, want hoe deze Zwitser tennist is niet normaal. Het was alsof je Rembrandt zag schilderen in zijn atelier. Zo perfect tennist deze Roger Federer. En dat allemaal op een druiligere winterdag in Arnhem! Een paar maanden later wint hij voor de eerste keer Wimbledon en een aantal jaren is hij onverslaanbaar.

foto Jan-Willem de Lange
foto Jan-Willem de Lange

Een van de belangrijkste filosofische theorieën is de vormenleer van Plato. Volgens deze beroemde Griek uit de oudheid bestaat er van elk waar te nemen ding een oervorm, die je alleen maar in je hoofd kunt creëren en proberen voor je te zien. Dit ideaalbeeld helpt ons mensen om dingen te herkennen en na te streven. De filosoof beweert dat hoe verschillend bijvoorbeeld tafels of managers ook zijn, ze altijd zijn te herleiden tot dat ene archetype tafel of manager. Ook jouw baas lijkt ergens op haar oervorm. Hoe meer, hoe beter!

Bovenaan in Plato’s vormenleer staan het goede, ware en schone. Dit zijn zaken waar elk mens zich in zijn leven voor zou kunnen inspannen. Hij werkt zijn leer nauwgezet uit in boeken als de Republiek waarin hij een ideale staat beschrijft. Plato’s denkwijze kan je als mens ook helpen om een gelukkig leven te leiden. Ergens bestaat het. Er is een vorm of een mal beschikbaar, maar jij moet bedenken hoe dat eruit ziet en zorgen dat het jouwe zich daar naar voegt.

Terug naar Federer. Je raadt het al. De manier waarop hij tennis speelt, benadert de oervorm van het tennis. Hij speelt het zoals God of Plato dat bedoelt heeft. Er is alleen een probleem met sport. Ook Federer wordt ouder. Hoewel – en dat is knap- hij op zijn 33-ste nog steeds de nummer 2 van de wereld is, wint hij de belangrijkste toernooien niet meer. En dat doet de toeschouwer (lees schrijver) pijn, want hoe kan iemand die ogenschijnlijk goddelijk speelt, nu verliezen van normale stervelingen? Het is alsof Christiano Ronaldo wordt gepoort door Luciano Narsingh.

Misschien zit er maar een ding op voor Federer op en dat is stoppen. Maar dat wil hij niet. Hij gelooft dat hij Wimbledon, waar hij 7 keer de zege greep, nog steeds een keer kan winnen. Het is ons geluk, omdat we zo nog steeds kunnen kijken naar oogstrelend tennis. Dus zet je televisie aan, pak wat aardbeien met slagroom en geniet zolang het nog kan van het tennistalent van the living legend.

ps zie hieronder één van zijn mooiste punten.