Totale kalmte en ontspanning

Sinds kort rijd ik elke zondagavond naar een grote zolder in de stad. Hij heeft een mooie houten vloer en hoge ramen, waaruit je een prachtig uitzicht hebt op het oude centrum. Behalve invallend schemerlicht vind je er niets.  Telkens denk ik: was mijn hoofd maar zo leeg en opgeruimd!

Laat ik daar nu net voor komen. Ik ben begonnen met een cursus mindfulness, die als doel heeft om meer ruimte en rust in je hoofd te creëren. Dat is met twee kleine kinderen, een naderende verhuizing en stressvol werk geen overbodige luxe (wist je dat elk jaar 1 miljoen mensen in Nederland last heeft van zware werkstress?).  Daarbij vragen lezers mij weleens waarom ik niets schrijf over Oosterse gelukstechnieken. Zij hebben er zo’n baat bij op het werk en thuis…  Goed denk ik, genoeg redenen om het eens te proberen.

Maar op de site van de Radboud Universiteit lees ik dat mindfulness moderne psychologische inzichten combineert met oude en beproefde vormen van meditatie en yoga.  Vooral de laatsten schrikken me af. Is dit niet veel te spiritueel voor mij?

Er komt hulp uit onverwachte hoek.  Happinez bedenker Inez van Oord zegt onlangs in een interview met het Parool:  “Spiritueel zijn, is een totaal cliché geworden. Het gaat nu steeds meer in de vorm zitten, de steentjes, de yogamat, de kaarsjes, maar het is een gemoedstoestand waarbij je onafhankelijk wordt van de buitenkant om te kunnen vertrouwen op de binnenkant.”

Daarnaast publiceerde de bekende filosofe Stine Jensen pas het boek Go East, een reis door de wereld van yoga, mindfulness en spiritualiteit. Tijdens een persoonlijke crisis zoekt ze haar heil eerst  in de Westerse filosofie. Maar het helpt haar niet!  Ze wordt er alleen maar chagrijnig van (zou ze deze columns wel lezen?). Dan richt ze zich op het Oosten.  Ook zij vindt dat het woord spiritualiteit besmet is geraakt. Volgens haar betekent het oorspronkelijk “de bewustwording van de  geest en moeten we het zeker niet laten kapen door zwevende New Agers.” We moeten het dus niet verwarren met allerlei esoterisch geleuter. Overtuigd geef ik me op voor de cursus.

Ik leer al snel dat de sleutel naar het geluk volgens de Oosterse wijsheid terug is te vinden in mediteren. Dit lees ik trouwens in elk relevant  filosofisch of wetenschappelijk boek over geluk.  Het doel van meditatie is volgens Stine Jensen niet om geen gedachten meer te hebben, dan zou je dood zijn, maar om je bewust van ze te zijn.  Door gedachten nauwkeurig te observeren zou je eindelijk tot rust komen. Daarbij train het je aandacht. Mensen die vissen, dit wordt working class meditation genoemd, ervaren iets dergelijks: totale kalmte en ontspaning.

Mijn ervaringen zijn vooralsnog positief. Na allerlei intensieve en tijdrovende meditatieoefeningen voel ik me rustiger en helderder in mijn hoofd. Ik krijg er ook stress van, want waar doe ik het? En hoe plan ik het in de drukke werkweek in? Gelukkig zijn het vaak ademhalingsoefeningen die ik ook stiekem kan doen in de trein, in de pauze van een training of ergens op een toilet.  Mijn werk doe ik daardoor de afgelopen weken bewuster en ik kan me beter concentreren.  Eindelijk snap ik dat veel bedrijven en overheidsinstellingen Mindfulness cursussen en yoga aanbieden. Sterker nog, ik durf net als talloze andere Hollandse kaaskoppen openlijk te zeggen dat ik spiritueel bezig ben.